Hollanda’da geçen yıl eylül ayında bir müzayede evinde, Türkiye’ye ait kitabenin satışa çıkarılacağı tespit edildi.
Üzerinde ‘Şile Kazasının Bozgoca Kariyesinin El Hacı İbrahim Zade Hurşit Bey’in Camii Şerifi Hayratıdır’ yazısı bulunan kitabenin, Türkiye’den yasadışı yollarla çıkarıldığı belirlendi.
Hollanda adli makamlarının kitabeye el koyabilmesi için Şile Cumhuriyet Başsavcılığı’nca adli yardımlaşma talebi dosyası hazırlandı. Dosya, Hollanda savcılık makamına gönderildi.
Türkiye’ye iadesi yapıldı
Yazıtta adı geçen Hurşit Bey’in Şile’de yaşayıp, burada defnedildiği, ailesinin halen Şile’de yaşamakta olduğu belgelendi.
Türkiye’ye iadesi sağlanan kitabe, Türk Hava Yolları’na ait uçakla sabaha karşı İstanbul Havalimanı’na getirildi.
DHA’nın haberine göre, havalimanının Gümrük Müdürlüğü’nde gerekli işlemleri yapılan kitabe, sergilenmek üzere Türk ve İslam Eserleri Müzesi’ne götürüldü. Eser geçici olarak ziyaretçilere açıldı.
“Ziyaretçilerimize açık”
Türk ve İslam Eserleri Müzesi Ekrem Aytar, eserin geri alınması için verilen mücadeleyi anlatarak “Şile kazasının Bozgoca Nahiyesi’nin cami kitabesi yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarılmıştı. Şimdi içerisinde bulunduğumuz müzemizin 1914 yılındaki kuruluş amacı budur. Ülkemizin o zamanki Osmanlı coğrafyamızın dini yapılarından, tekkelerden, medreselerden, camilerden taşınır taşınmaz kültür varlıkları maalesef yurt dışına kaçırılıyordu. Bunun önüne geçmek amacıyla 1914 yılında Osmanlı’nın son müzesi olarak Evkaf-ı İslamiye Müzesi, 1926’da da cumhuriyet ile birlikte Türk ve İslam Eserleri Müzemiz kurulmuştur. Buranın amacı budur. Kültür ve Turizm Bakanlığımızın 2863 sayılı kanuna göre, kültür varlıklarımızın yurt dışına çıkarılması yasaktır. Bugün anavatanına dönen Bozgoca Camii’nin kitabesi de bunlardan bir tanesidir. Bu yasa dışı yollardan illegal olarak yurt dışına çıkarılmıştır. Bunu fark eden hocalarımıza çok teşekkür ediyoruz. Dün akşam saatlerinde ilgili arkadaşlarımız bakanlıklardaki yazışmalarla Hollanda gümrükleri tarafından Türk Hava Yolları’nın desteğiyle ülkemize getirildi. Türk İslam eserleri uzmanımız ve bakanlığımızın uzmanları tarafından yetkililerden teslim alındı. Gece saat 03.30’da alındı, sabah 05.30’da buraya getirildi. Geçici sergi alanında ziyaretçilerimize açtık. İlerleyen günlerde farklı bir sergileme düşünebilir” dedi.
“Şu an cami yok, çalışmalar devam ediyor”
Şile Belediye Başkanı İlhan Ocaklı, “Mutluluğumuzu ifade etmekte zorlanıyoruz. Bakanlarımız ve tüm çalışanlarımıza teşekkür ediyoruz. Yasa dışı yollarla kaçırılan bu eser için verilen yasal mücadele yerini buldu. Eser arkamızda sergilenmektedir, hayırlı olsun. Şu an cami yok, çalışma devam ediyor. Süreç sonrasında basınla paylaşılacak” diye konuştu.
“Bakanlıkların koordinasyonuyla eserin iadesine karar verildi”
İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Dr. Coşkun Yılmaz, eserin geri alınması için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı’nın birlikte çalıştığını belirterek, “Eserin müzayedeye çıkışından haberdar olur olmaz hemen gerekli incelemeler yapıldı. Bağlantılar kuruldu ve yasa dışı yollarla çıkarıldığı ispatlandı. Burada Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın rehberliğinde, Adalet Bakanlığı’nın koordinasyonuyla eserin iadesine karar verildi. Havalimanından teslim alındı ve burada sergileniyor” diye konuştu.
