Suriye 2011 yılında yaşanan iç savaşlardan beri büyük yıkımlara uğradı. 2000 yılında babası Hafız Esad’ın vefatıyla iktidar koltuğuna oturan Beşar Esed halkına zulüm etmesinin akabinde milyonlarca Suriyeli vatandaş Ürdün, Lübnan, Irak, Türkiye ve birçok Avrupa ülkesine göç etmek zorunda kaldı.
Yalnızca başşehir Şam’ın idaresini üstlenen Esed ülkesine İran ve Rus birliklerinin girmesine müsaade vermiş, Türkiye ise bölgedeki YPG ve PKK terör örgütlerine karşı hudut güvenliğini oluşturmak için Suriye Ulusal Ordusu’nu eğiterek ülkenin güvenliğini korumuştu. Lakin Suriye halkı 2011 yılından beri yıprandı ve halkın iradesi 61 yıldır ülke genelinde büsbütün ortadan kalkmıştı. Suriye idaresi ve halkı ise özgürlüğüne kavuşması için bölgedeki hakim güçlerin geri çekilmesi ile başlayabilir.
8 Aralık’ta Şam idaresini deviren Heyet Tahrir Eş-Şam ve Suriyeli muhalifler Baas rejimini düşürerek Şam idaresini ele geçirdi lakin Suriye şimdi terör örgütleri ve ülke içindeki farklı devlet güçlerinden kurtulamadı. Yeni Şafak Gazetesi müellifi Ali Saydam ise bugünkü köşe yazısında ‘Suriye Nasıl kurtulur?’ yazısını yayımladı. İşte Suriye hükümeti ve halkının özgürlüğe kavuşması için atılması gereken adımlar…
1- ABD TERÖR ÖRGÜTLERİNE SİLAH BIRAKTIRABİLİR
Suriye’nin Kuzey’inde konuşlanan terör örgütü YPG ve PKK Münbiç, Tel Rıfat üzere vilayetlerden temizlenmişti. Bölgede önemli bir petrol ve doğalgaz kaynaklarının da bulunması İsrail ve Amerika’nın iştahını kabartmaya devam ederken, ABD idaresi bölgeden çekilmek isterse YPG ve PKK’ya yardımlarını geri çekerse terör örgütleri de silah bırakmayı kabul ederse bu durumda Suriye’nin yine ayağa kalkmasında en büyük adım atılmış olur.
2- VAADEDİLMİŞ TOPRAKLARDAN VAZGEÇİLMELİ
İsrail Hükümeti’nin ise yüzyıllardır üzerinde durduğu ‘Vadedilmiş topraklar’ ideolojisinden vazgeçer bölgedeki istila ettiği toprakları ve Golan Tepeleri’nden geri çekilirse halinde Suriye halkının toprak bütünlüğü sağlanmış olur.
3- TRUMP VERDİĞİ KELAMI TUTMALI
Trump’ın iktidar koltuğuna oturmadan evvel Suriye problemleri hakkında açıklama yapmış, ‘Suriye problemleri bizi ilgilendirmez’ açıklamalarında bulunmuştu. Trump bu kelamından vazgeçer ve Suriye’de tekrar tansiyona sürükleyen sözler kullanırsa bölgede tekrar bir karışıklık çıkma ihtimali epey yüksek.
4- SURİYE İKTİSADI KALKINMALI
HTŞ lideri Colani’nin geçici olarak üstlendiği devlet idaresinde ise Suriye iktisadı ayağa kaldırılabilirse, ülkedeki yıkılan yerler yine inşa edilirse halkın refah düzeyi yükselir.
5-ETNİK KÜMELER BARIŞ İÇİNDE YAŞAMALI
Suriye’de Sünni Araplar, Hristiyanlar, İsmaililer, Arap Alevileri, Türkmenler ve Ermeniler üzere birçok farklı etnik küme iç içe yaşamaktadır. Suriye’de çıkan iç savaşı 2011 yılında uzmanlar ‘mezhep savaşı’ olarak değerlendirmişti. Suriye yeni hükümeti ve halk farklı mezhepler ve etnik kümeler ortasında ayrışma yaşamaması ülkenin tekrar huzuru ve kalkınması için büyük değere sahip.
6- RUSYA VE İRAN BÜSBÜTÜN BÖLGEDEN ÇEKİLMELİ
Uzun yıllardır sıcak denizlere inme siyasetini benimseyen ve bölgede ‘bende varım’ diyen Rusya Ukrayna savaşına odaklandı ve Esed’i yalnız bıraktı. İran’ın ise bölgedeki en büyük gayesi Şii Hilal’i etrafında toplama isteği ile bölgede bulundu lakin Lübnan Hizbullah’ı ile İsrail ortasında yaşanan çatışmalar sonucunda Suriye’ye takviye gönderemedi. Suriye’deki en değerli iki büyük ögenin da bölgedeki tesirini büsbütün yitirmesi halinde Suriye halkı kendini yönetebilir ve bağımsızlığını kazanabilir.
7- TÜRKİYE SURİYE’YE VERDİĞİ DAYANAĞI DEVAM ETTİRMELİ
Bölgede kilit rol oynayan Türkiye ise Suriye vatandaşların yanında olmaya devam eder, bu vakte kadar uyguladığı siyasetlerden vazgeçmezse, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve yine inşasında takviye verip yeni idareyle olumlu bağlantılarını arttırırsa Suriye hükümeti ve halkı özgürlüğüne kavuşur.
