Prof. Dr. Ali Bülent Cengiz, “Kuduz virüsü bedene girmiş olsa bile erken tedbirlerle bu öldürücü hastalığı önleyebiliyoruz. Isırık fark edildiği an yara temizliğinin yapılması, mümkün olan en kısa müddette sıhhat kuruluşuna başvurulması gerekiyor” ikazında bulundu.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Bülent Cengiz, yaptığı açıklamada, Bitlis’te sahipsiz köpeklerin ısırdığı ve kuduz kuşkusuyla Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine kaldırılan 2 çocuğun sıhhat durumu ve bu hastalığa karşı alınabilecek tedbirler hakkındaki bilgileri paylaştı.
Hastaların ekim ayı içinde hastaneye sevk edildiğini anımsatan Cengiz, “Çocuklarımızdan biri dün taburcu edildi. Kuduz hastalığına ilişkin bir bulgu çıkmadı, temas sonrası aşıyla muhafaza sürecini tamamlamak üzereyiz, bir aşısı kaldı.” bilgisini paylaştı.
10 yaşındaki öteki çocuğun ise ısırıldığının geç fark edildiğini ve hastaneye geldiğinde ısırılma yerinde yanma, karıncalanma, karın ağrısı, su korkusu üzere kuduz hastalığı bulgularının başladığını vurgulayan Cengiz, “Çocuğumuz 21 Ekim’den beri ağır bakım ünitesinde takip ediliyor, teneffüs aygıtına bağlı. Sıvı tedavisiyle destekleniyor, kan basıncındaki yükselme ve düşüşler engellenmeye çalışılıyor. Uyutularak ağrı kesici veriliyor. Beynin etkilendiğine dair kıymetli bulgular var, durumu çok kritik.” diye konuştu.
Prof. Dr. Cengiz, dünya literatüründe şu ana kadar kuduz olup yaşayan 15-17 ortasında hadise bulunduğuna ve bu bireylerin bir kısmında aşı olurken kuduz geliştiğine dikkati çekerek, “Bu nedenle kuduz, gelişen bireylerde yaşamaları için mucizelere ihtiyaç duyulan bir hastalık, ne yazık ki.” sözünü kullandı.
Kuduzun erken müdahale edildiğinde önlenebilir bir hastalık olduğunun altını çizen Cengiz, şöyle konuştu:
*Kuduz hastalığı, ısırılmadan çabucak sonra başlamıyor, kuluçka dediğimiz bir müddet var. Virüs evvel ısırılma yerindeki kas dokusunun içinden hudut uçlarına giriyor ve oradan günde 1-2 santim kadar ilerleyerek beyne, omuriliğe ulaşıyor.
*Beyine ulaşmasıyla birlikte tekrar bedendeki tüm sonlara iletiliyor ve dokuları, organları etkiliyor, felç durumu gelişebiliyor.
*Bu nedenle hastalık hudutlar içinde yayılmadan, virüs orada çoğalmaya başlamadan sürecini durdurabilirsek hastalığı önleyebiliyoruz.
Prof. Dr. Cengiz, köpekler tarafından ısırılma, nadiren kedi tarafından tırmalanma yahut kuduz bir hayvanın salyasının bir insanın göz, ağız bölgesine, derisinde yara yahut çizik olan bir bölgesine temas etmesi üzere risklerde, ailelerin izlemeleri gereken adımları şu sözlerle anlattı:
*Böyle bir durumda yara yerinin çok düzgün temizlenmesi lazım. Bilhassa basınçlı, tazyikli su ve sabunla yara bölgesinin temizlenmesi gerekiyor.
*Ardından meskende bulunan alkol içeren antiseptikle o bölge tekrar temizlenmeli ve en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalı.
*Tüm bunlar ne kadar erken yapılırsa o kadar düzgün. Hastalık bedene girdikten genelde 1-3 ay sonra gelişiyor lakin birkaç gün içinde semptom gösterenler olabildiği üzere 19 yıl sonra gelişen hastalığı da görebiliyoruz.
*Bu nedenle kuduz riskinin önlenmesi için ısırık fark edildiği an yara temizliğinin yapılması ve mümkün olan en kısa müddette sıhhat kuruluşuna başvurulması gerekiyor.
Kuduz riski bulunup sıhhat kuruluşlarına başvuran şahıslara, virüsün hudutlara ulaşmasını engellemek için süratle aşı uygulamasının yapıldığını anlatan Cengiz, tıpkı vakitte ısıran hayvanın izlenmesinin de değer taşıdığını lisana getirdi.
Prof. Dr. Cengiz, kuduzun tedavisinde aşının yanı sıra doku kayıpları, deri yaralanmalarında “immunoglobulin” denilen hazır antikorların da hastaya verildiğini belirterek, “Aileler, çocuklarının bedenindeki diş izlerine, ısırıklara ve sıyrıklara karşı dikkatli olmalı. Zira bazen çocuklar yaşadığı durumu anlatamayabiliyor. Aile bir kuşku yaşıyorsa bile sıhhat kurumuna başvurmalı.” diye konuştu.
Türkiye ve dünyadaki kuduz görülme sıklıklarına ait de bilgileri paylaşan Cengiz, şunları kaydetti:
*Ülkemizde yılda yaklaşık 250 bin kuduz riskli temas oluyor. Sıhhat Bakanlığımız bu aşıları ve serumları fiyatsız olarak uyguluyor, hastaların takipleri yapılıyor. Dünyada yılda yaklaşık 36 bin kişi kuduz nedeniyle kaybediliyor, bunlar Asya ve Afrika ülkelerinde.
*Sağlık Bakanlığı datalarına nazaran, ülkemizde de yılda 1 yahut 2 kuduz hadisesi görülüyor. Kuduz virüsü bedene girmiş olsa bile erken uygulanacak tedbirlerle, aşı ve serumla bu öldürücü hastalığı önleyebiliyoruz. Bu açıdan dikkatli olunması değer taşıyor.
Cengiz, kuduzla uğraşın hayvanlara makûs davranılması manasına gelmemesi gerektiğini de vurgulayarak, “Hayvanlara makûs davranılması, eziyet, azap yapılmasına katiyen karşıyız. Biz insan sıhhati üzerinden korunma usullerini anlatıyoruz, hayvanlara olumsuz hareketlerin ise karşısındayız.” tabirlerini kullandı. (AA)