Avrupa Birliği’nin (AB) dış hudutlarında sığınmacıların tutulduğu ve berbat muameleye maruz bırakıldıkları zımnî hapishaneler bulunduğu sav edildi. Alman kamu yayıncılık kuruluşu ARD ve Spiegel mecmuasının, yayın kuruluşları Lighthouse Reports, Sky News, Le Monde, Domani, SRF ve RFE/RL Bulgaria ile birlikte yaptığı araştırmalara dayanan haberde, bu hapishanelerde tutulan şahısların yasa dışı “geri itme” uygulamalarıyla hudut dışı edildiği bildirildi.
Yayın kuruluşlarının ortak araştırması sonucunda bu tıp hapishanelerin varlığının birinci defa kanıtlandığı kaydedildi. Araştırmaya nazaran bu hapishanelerden biri, Bulgaristan’da, hudut karakolunun toprağında bulunuyor. Demir parmaklıklarla çevrili derme çatma bir baraka görünümündeki yapının saklı kameralarla görüntülendiği, kayıtlarda sığınmacıların çöpler ortasında yere yatırılmış vaziyette tutuldukları, akabinde arabalarla öteki bir yere götürüldüklerinin görüldüğü belirtiliyor.
Haberde, sığınmacıların sözlerine de yer verilerek bu barakalarda günlerce yemek ve su verilmeden tutuldukları, akabinde polis tarafından hududa götürülerek Türkiye’ye dönmeye zorlandıkları kaydediliyor.
Münih merkezli Max-Planck Enstitüsünden hukukçu Constantin Hruschka ARD’ye yaptığı açıklamada bu barınakların kişiyi hürriyetinden mahrum kılma manasına geldiğini ve büsbütün hukuka alışılmamış olduğunu belirterek “Bu kesin bir hukuk ihlalidir. İnsan onuruna muhalif ve aşağılayıcı muamele yasağı hiçbir şartta ihlal edilemez” dedi.
“Karakolda Frontex’ten 10 memur bulunuyor”
Yayın kuruluşlarının araştırmasında, yasa dışı alıkoymaların AB hudut ajansı Frontex’in gözlerinin önünde gerçekleştiği de ortaya çıktı. Bulgaristan’daki kelam konusu hudut karakolunda Frontex’e bağlı 10 memurun vazife yaptığı bildirildi. İnsan Hakları İzleme Örgütü Almanya kısmı yöneticisi Wenzel Michalski, Frontex’in “sorunun bir parçası” olduğunu belirterek bu tıp uygulamaları engellemeyen memurların suça ortak olacaklarını vurguladı.
Konuyla ilgili yayın kuruluşlarının sorusuna cevap veren Frontex ise Frontex memurlarının bölgedeki Bulgar hudut polisini sondaki müşahede faaliyetlerinde desteklediğini, bahsedilen şartların Frontex tarafından tespit edilmediğini, fakat bilgilerin ilgili ünitelere iletildiğini kaydetti. Bulgaristan makamları ise bahisle ilgili soruları karşılıksız bıraktı.
AB kurumu olan Frontex, daha evvel de Yunanistan’ın Ege Denizindeki sığınmacıları geri itme uygulamalarına göz yumduğu gerekçesiyle sert tenkitlere maksat olmuştu.
“Macaristan’da da var”
Yayın kuruluşları, Bulgaristan’ın yanı sıra Macaristan’da da misal uygulamaları ortaya koydu. Eldeki manzaralarda sığınmacıların Macar hudut polisi tarafından coplarla gemi konteynerlerine zorla sokulduğunun görüldüğü belirtildi. Sığınmacılar sözlerinde, kendilerine yiyecek ve su verilmeden saatlerce bu konteynerlerde bekletildiklerini, akabinde otobüslerle hududa götürülerek Sırbistan’a geri dönmeye zorlandıklarını anlattı.
Macar hükümeti ise hususla ilgili soruya verdiği karşılıkta tüm suçlamaları reddederek Macar polisinin her vakit AB hukukuna bağlı hareket ettiğini bildirdi. AB Kurulu ise, AB dış hudutlarındaki “yanlış davranışlar”la ilgili suçlamaları çok ciddiye aldığını, lakin “temel haklara riayet edilmesi ve suçlamaların açıklığa kavuşturulmasından ilgili devletlerin sorumlu olduğunu” belirtti.