Gazi Üniversitesi Hastanesi’ne başvuran 46 yaşındaki bayan hasta, yapay zekanın tespit ettiği ve acil müdahale edilen birinci klinik olay olarak tıp tarihine geçti. Spesifik olmayan baş ağrısı şikayetiyle Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahi Polikliniğine başvuran bayan hastadan hekimi manyetik rezonans görüntüleme (MRG) tetkiki istedi.
Hastanın MR aygıtında olduğu sırada gerçek vakitli hasta datalarını tahlil eden bir yapay zeka algoritması tarafından tespit edilen bir tümörün tespiti üzerine acil ameliyata alınan hastanın hayatı erken müdahaleyle kurtarıldı. Bu durum, MR çekimi sırasında bir hastanın devam eden görüntülemesi sırasında yapay zeka algoritması tarafından teşhis edilen, ilgili doktorların anında uyarılması ile hastaya en uygun tedavinin süratli biçimde uygulandığı birinci klinik olay olarak “Journal of Neurosurgery : Case Lessons” mecmuasında yayımlanarak tıp literatürüne girdi.
Yapay zeka algoritmasının kurulduğu günden bu yana tabiplerin cep telefonlarına alarm yolladığını belirten Çeltikçi, tıp tarihine geçen hastayla ilgili şöyle konuştu:
“Akşam saatleriydi. Polikliniğe baş ağrısı şikayetiyle gelen hastamızdan MR istenmiş. Yapay zeka sistemi, hastamız daha MR cihazındayken bir anormallik tespit etti. Telefona baktığımızda yapay zekanın hastamızın beyninin önemli bir kısmında beyin ödemi ve tümör tespiti yaptığına dair bildiri gördük. Tabiplerimiz çabucak harekete geçti ve gerekli tedbirleri aldı. Hastamız, yaptığımız biyopsiye nazaran de beyin tümörü tanısı aldı ve tedavilerine başlandı”
Türkiye’de MR görüntüleme sayısının çok yüksek olduğunu, bu imgeleri radyologların değerlendirmesi için hastaneden hastaneye değişebilen müddetler gerektiğini belirten Çeltikçi, “Yapay zeka, acil müdahale gerektiren anormalliği çok kısa müddette gösterebildi. Yapay zeka ile amaçlanan zati erken alarm sistemi üzere çalışması” dedi.
Emrah Çeltikçi, Avrupa ülkeleri ve ABD’de yapay zeka çalışmaları yürütüldüğüne işaret ederek, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Literatürde gerçek vakitli çalışan bir algoritmayla tespit edilmiş gerçek bir hastanın teşebbüsünü görmedik. İşin aslı bu durum bizi şaşırttı. Sonradan geriye dönüp baktık ki örneğin ABD’de geliştirilen erken ikaz sistemlerinin şimdi FDA onayları alınmamış. Münasebetiyle yapay zeka ile bu türlü bir durumu gerçek vakitli test etme kapasiteleri yok. Oradaki bürokratik mahzurlar de buna müsaade vermiyor. Ayrıyeten ABD’de sıhhat sisteminin özel olması nedeniyle bilgiye ulaşmada badireler var. ABD’deki bu durum, bizim için olağan hoş oldu. Hastamız aslında literatürdeki birinci yapay zeka tarafından tespit edilip MR’ının çekildiği günün sonraki günü müdahalesi yapılan birinci insan oldu dünya tarihinde. Hatta biz bunun yayınını da yaptık. Dünya literatüründeki birinci olay bizim hastamız oldu. Deneysel gayeli değil gerçek bir hasta bir MR aygıtına girdi, yapay zeka beynindeki tümörü tespit etti ve tabiplere haber verdi ve hastaya müdahale edildi. O açıdan da çok keyifli ve gururluyuz. Sonuçta bir şeyleri birinci sefer yapıyor olmak güzel”
Sağıroğlu, proje kapsamında geliştirilen yapay zeka sisteminin tüm kamu hastanelerine fiyatsız olarak kurulma taahhüdü verildiğini bildirdi.
Projenin, pek çok yeniliği barındırdığını belirten Sarıoğlu, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Açıklanabilir Yapay Zeka yaklaşımı, ‘burada olağandışı bir durum var’ diyerek münasebetini de bir modelle açıklıyor. Bu sistem, hekimlerimizin inancını artırdı. Hekimler, sisteme güvendiği için bu sistemle yakın çalışıyorlar. Sistem, 1000’in üzerinde olağandışı durumu hekimlerimize bildirdi. Gazi Üniversitesi Hastanesi’ne gelen her hasta, beyinle ilgili MR çektiriyorsa sonuçları anında hekimlere ulaşıyor. 3 MR cihazımızdaki manzaralar anında yapay zeka tahliline giriyor. Bu da hastalarımıza inanç veriyor, hekimlerimizin da süratli planlama yapmasını sağlıyor. Projeye istekli olarak girmemiz ve kamuda fiyatsız olarak kurulmasını istememizin temel nedeni ise hayat kurtarılmasına katkı sağlamak. Projeye gönülden inanıyoruz”