Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati gün geçmiyor ki Türk Lirası’nın kıymetiyle ilgili gündem olmasın. Nebati’nin son açıklamaları da 2022’de övündüğü kur istikrarına darbe vuracak üzere görünüyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin koyun bir heterodoks iktisat taraftarı olduğunu bilmeyen kalmadı. 80 milyonun sonuçlarını yaşadığı bu durum, her açıklama sonrası daha da enteresan bir hal alıyor.
Nebati’nin açıklamaları 2021’de vazifeye geldiği günlerde yaşanan oynaklık durulsa da kötüleşme bitmediğinden her daim gündem oluyor.
Türkiye İktisat Modeli ihracata dayandığından, katma bedelli üretim olmayan Türkiye’de sayıların artması için gözler çabucak TL’nin ayarlarıyla oynamaya dönüyor.
Geçen yılın başlarında “TL’nin daha düşecek yeri yok” diyen Bakan, bunu söylediğinde dolar/TL 14,80 düzeyindeydi, bugünlerde 18,80 düzeyinde bulunuyor.
O devir bu ? açıklama da çok tartışılmıştı. Lakin son günlerde yeni bir açıklama geldi ki “Hafıza-i beşer nisyan ile maluldür” minvalinde yenden gündem oldu.
Nebati, kişi başına düşen gelir düzeylerini unutmuş olacak ki, bedelli TL’nin ihracatı olumsuz etkilediğini, 2013’lerden örnekle açıklamaya çalıştı.
TL ne kadar çok pahalı olursa siz yurt dışına o kadar çok ithalatta bulunursunuz. Türkiye’de üretim yapmanıza gereksinim kalmaz, zira paranız çok bedelli, getirir satarsınız. Endüstriyi yavaşlatır, durdurur ve vakit içerisinde işsizlik üzere bir sonucu olur. Türk Lirası’nı çok bedelsiz hale getirirseniz ise bunun tam karşıtı olur.
TÜİK’in dış ticaret bilgileri Bakanla çok tıpkı fikirde değil ancak ne diyelim bilemedik.
Sosyal medyada da uzmanlar Bakan Nebati ile tıpkı fikirde gözükemezken,
Verdikleri örnekler,
Grafikler baş kartıştırcıydı.
Kısaca TL’nin değersizleşmesi denilen olgu yeni değil Berat Albayrak periyodundaki “rekabetçi kur” telaffuzunun devamıydı.
Ayrıca kurda istikrarın da nasıl sürdürüldüğü ya da sürdürüleceği konusunda sıkıntılar devam ederken,
Bu hudutların ortadan kalkmasıysa bir sorun göstergesiydi.
İhracatçıların son devirden hem Bakan’a hem de Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu’na kurdaki bedelden şikayetçi olduklarını biliyoruz.
Özellikle minimum fiyat artışıyla fiyatların düzeyleri Çin’in 90’lar gibisi ekonomik modelindeki üzere emek ağır ihracat alanları olduğundan,
Kurdaki baskılanmayla da patronlar açısından kârlar önünde pürüz olarak görülüyordu.
Bu da kurdaki yükseliş yani TL’den paha kaybıyla emek tarafında indirim, böylece ucuz eser pazarlama manasına geliyordu.
Vatandaş içinse ne manaya geldiğini 2021 yılında Eylül-Aralık periyodunda yaşadık. Hala da tesirlerini görüyoruz.
Siz ne dersiniz? Yorumlarda buluşalım.??
